В воскресенье, 21 января, началось турне руководства полка имени Кастуся Калиновского по городам Европейского союза. Первое мероприятие состоялось в Варшаве. Журналист «Зеркала» посетил встречу с командиром подразделения Денисом Китом Прохоровым и его заместителем Вадимом Кабанчуком и узнал, зачем калиновцы отправились в эту поездку, что об этом думают бойцы, воюющие на фронте, а также как оценивает выступление Прохорова ветеран белорусской политики Зенон Позняк.
По требованию организаторов встречи мы не вели фото- и видеосъемку.
Встреча с командиром полка Калиновского Денисом Китом Прохоровым и его заместителем Вадимом Кабанчуком проходила в одном из самых престижных районов Варшавы — Саской Кемпе. Здесь с сентября 2020 года в модернистском особняке 1930 года постройки находится «Белорусский дом» — одна из организаций белорусов Польши.
У калитки гостей встречают два крепких молодых человека в балаклавах. Они вежливо здороваются и приглашают пройти на территорию. Парадный вход закрыт. Людей на мероприятие проводят через заднюю дверь. Почему — непонятно.
В фойе «Белорусского дома» в очереди на второй этаж довольно многолюдно. Всех посетителей просят сдать на временное хранение телефоны — видео- и фотосъемка на встрече запрещены. Кто-то спорит, но отдает девайсы, кто-то сразу соглашается.
За 10 минут до начала встречи в зале практически нет свободных мест. В первом ряду на почетном месте сидит один из старейших белорусских политиков Зенон Позняк в сопровождении Павла Усова, своего соратника по организации «Вольная Беларусь».
На часах — пять минут до начала. Мест в зале уже нет, а люди все идут и идут. Кому повезло — устраивается на подоконнике. Другие — толпятся у входа. Организаторы просят партер передвинуть кресла на полтора метра вперед, чтобы те, кто ожидает на лестнице, смогли хотя бы войти в зал.
В небольшое помещение набилось больше 120 человек. Среди них представители разных возрастов, профессий и взглядов — миниатюрный срез белорусского общества в изгнании.
— Прашу ўсіх устаць, — обращается к аудитории представитель полка Павел Вилли Кухта. — Жыве Беларусь!
— Жыве! Жыве вечна! — хором отвечают люди.
«Полк Каліноўскага — гэта народны праект»
Встреча начинается. Первым выступает командир полка Денис Прохоров.
— Гэта сустрэча ўдзячнасці, мы прыехалі, каб падзякаваць вам, пазнаёміцца і адказаць на вашыя пытанні, — говорит он собравшимся. — З самага пачатку існавання полк Каліноўскага залежыць ад падтрымкі, і першымі на просьбу аб падтрымцы адгукнуліся простыя беларусы — хтосьці прыйшоў да нас добраахвотнікам, хтосьці дапамагае фінансава. Дзякуючы гэтаму мы адбялілі імя беларусаў, бо ў першыя дні вайны з тэрыторыі Беларусі на Украіну ляцелі ракеты і заходзілі расійскія войскі. Таму беларусаў пачалі недалюбліваць. Цяпер увесь свет навучыўся падзяляць беларусаў на сапраўдных і праўладных тараканаў.
— Полк Каліноўскага — гэта народны праект, — продолжил мысль Прохорова его заместитель Вадим Кабанчук. — За ўвесь час нашага існавання мы не атрымалі ні капейкі грошай ад фондаў, уся падтрымка — ад беларускага народа.
После этих слов Кабанчука зал разразился долгими аплодисментами.
— Свет уваходзіць у перыяд нестабільнасці, — продолжил замкомандира. — Наперадзе будзе шмат войнаў, і Беларусі спатрэбяцца нацыянальныя збройныя сілы. Але толькі вайсковага прадстаўніцтва мала. Таму 29 лістапада 2023 года мы правялі ў Кіеве нашу канферэнцыю, у якой узялі ўдзел розныя палітычныя сілы. Па выніках была створаная Часовая вайсковая камісія, у якую ўвайшлі таксама беларускія бізнесоўцы, якія працуюць ва Украіне. Без згоды іншых удзельнікаў я не магу казаць пра планы камісіі, але ўжо вельмі хутка будуць цікавыя навіны. Мы гатовыя да самых радыкальных варыянтаў, бо стаіць пытанне выжывання.
Денис Прохоров попробовал объяснить участникам встречи изменение стратегии полка Калиновского на филологическом примере:
— У беларускай мове ёсць слова «супраціў», але яно нам больш не падыходзіць. Бо супраціў — гэта калі ты супраціўляешся, а нам трэба змагацца, ісці шляхам барацьбы. Нас чакае вайна ўдоўгую, трэба мець да гэтага гатоўнасць. Як будзе — пабачыце. У нас наперадзе — пытанне па Беларусі. Нельга расслабляцца!
«Вылазка на тэрыторыю Беларусі будзе адкрыццём другога фронту, нам гэта пакуль не патрэбна»
На этом выступления командиров полка Калиновского закончились, и аудитории предложили задавать вопросы Прохорову и Кабанчуку.
Один из присутствующих спросил, почему калиновцы не проводят диверсионные операции на территории Беларуси — так, как это делает Русский добровольческий корпус, совершивший несколько вылазок вглубь российского тыла.
— Полк Каліноўскага — частка Збройных сілаў Украіны, мы падпарадкоўваемся вайсковай вертыкалі і несамастойныя ў сваіх рашэннях, — объяснил Вадим Кабанчук. — Але справа не толькі ў гэтым: дробная дыверсійная аперацыя з нашага боку была б выкарыстаная Лукашэнкам, каб скампраметаваць Украіну і абвінаваціць яе ў агрэсіі.
— Вылазка на тэрыторыю Беларусі будзе адкрыццём другога фронту, нам гэта пакуль не патрэбна, — добавил Денис Прохоров.
Командиров полка также спросили о том, почему из их подразделения уходят бойцы. Денис Прохоров объяснил, что такое иногда действительно случается. Это связано с тем, что полк — большой коллектив, и в нем бывают конфликты между людьми.
— Некаторыя з нашых былых байцоў перавяліся ў іншыя падраздзяленні Збройных сілаў Украіны, і мы з імі сустракаемся падчас выканання баявых задачаў, — рассказал Денис Прохоров. — Ніякіх канфліктаў паміж намі няма, нам даводзіцца сумесна працаваць, і мы ставімся адно да аднаго з вялікай павагай.
Такой ответ, видимо, не удовлетворил человека, задавшего вопрос, и он уточнил, что некоторые бойцы уходят из полка из-за недоверия к руководству.
— Ці не плануеце вы ўвесці выбары камандзіраў? — задал он следующий вопрос.
Услышав это, сидящий в зале Зенон Позняк громко рассмеялся. После него начал смеяться весь зал, в том числе командиры полка.
— Выбары, сур’ёзна? — сказал Денис Прохоров. — Полк Каліноўскага — гэта вайсковае фармаванне, як і ў любым іншым, у нас існуе іерархія камандавання.
— Мы не казакі Запарожскай сечы, якія выбіралі сабе атамана, — продолжил Вадим Кабанчук. — Але зараз вядзецца праца над стварэннем статута палка, і калі там будзе пункт пра выбары кіраўніцтва, то мы будзем гэта разглядаць.
Один из участников встречи спросил командиров калиновцев, почему они не реагируют на обвинения в коррупции и негативные комментарии в социальных сетях, которые иногда исходят от бывших бойцов подразделения?
— Калі б мы рэагавалі на кожны такі закід, то не развіліся б як падраздзяленне, — ответил Денис Прохоров. — Заўсёды будуць незадаволеныя, і пляўкі ў наш адрас ёсць, але было б памылкай у іх захраснуць. У нас няма на гэта часу, бо мы ваюем.
— Вельмі добры адказ, — шепотом сказал Зенон Позняк и начал аплодировать. К белорусскому политику присоединился весь зал.
Следующий вопрос задал гражданин Польши на своем родном языке. Вопрос касался снижения уровня поддержки Украины со стороны стран Запада.
— Зараз прыйшоў час горкай праўды. Людзі на Захадзе павінны адчуць, што ідзе вайна і яна не скончыцца хутка. Таму Украіне і нам патрэбная падтрымка, каб вайна не прыйшла ў Еўрапейскі саюз, — ответил Денис Прохоров.
— А ён маладзец, — вновь похвалил ответ командира полка Зенон Позняк.
После этого микрофон взял подросток лет 16-17:
— Перед встречей мы с мамой обсуждали, что будет с белорусами, которые поддерживают режим. Вы не боитесь гражданской войны?
— Не будзе ніякай грамадзянскай вайны, — ответил ему Вадим Кабанчук. — Я памятаю 1996 год, калі пасля рэферэндуму на плошчу Незалежнасці ў Мінску выйшлі супраціўнікі і прыхільнікі Лукашэнкі. Нас (тых, хто супраць) было некалькі тысячаў, а за Лукашэнку прыйшло ўсяго 15 чалавек.
— Ну, не 15, іх было троху больш, — сказал Усову Зенон Позняк.
— Мы будзем жыць з імі мірна, але тыя, хто парушыў закон ці забіваў беларусаў, — абавязкова адкажуць перад законам, — продолжил Вадим Кабанчук.
Один из последних вопросов из аудитории касался судьбы Яна Дюрбейко и Сергея Дегтева, двух калиновцев, попавших в июне 2022 года в российский плен.
— Складанае і балючае пытанне, — ответил Вадим Кабанчук. — Мы ўвесь час праводзім маніторынг абменнага фонду, падымаем пытанне пра неабходнасць іх абмену. Мы не ведаем, што з імі зараз і дзе яны знаходзяцца. Спадзяемся, што зможам узяць у палон важнага расійскага вайскоўца і абмяняць яго на нашых хлопцаў.
«Людзі — гэта самы галоўны і, на жаль, самы цяжказдабывальны рэсурс»
После еще нескольких вопросов из зала и просмотра фильма о полке Калиновского встреча закончилась — всего она длилась около двух часов. Когда гости разошлись, Денис Прохоров ответил на вопросы «Зеркала».
— Цягам сустрэчы ў мяне склалася ўражанне, што мэта вашага турнэ па краінах і гарадах Еўрасаюза — гэта пошук грошай і чалавечых рэсурсаў. Гэта так?
— Гэта так. Улічваючы, што ў нашым падраздзяленні даволі вялікі штатны расклад, патрэба ў людзях будзе заўсёды. Людзі — гэта самы галоўны і, на жаль, самы цяжказдабывальны рэсурс. Грошы, матэрыяльныя рэсурсы — гэта не так складана, з гэтым дапамагаюць простыя беларусы і бізнесоўцы. Нам важна зматываваць людзей, каб яны прыехалі і сталі часткай падраздзялення, якое ваюе. Мы не кажам пра зброю ці стрэльбы, мы кажам пра кіроўцаў, медыкаў і гэтак далей. Гэтае пытанне не вострае, але яно стаіць.
— Як байцы, якія цяпер знаходзяцца на фронце, паставіліся да таго, што іх камандзіры з’ехалі ў турнэ па Еўропе?
— Нармальна паставіліся. Не так даўно я вярнуўся з Харкаўскага напрамку, дзе мы рабілі вялікую працу, вынікі якой — вельмі добрыя. Разам з хлопцамі я ўдзельнічаў у аперацыях, перад гэтым праводзіў баявое зладжванне. Я намагаюся быць карысным паўсюль. І тая справа, якую я раблю зараз, таксама карысная для нашага падраздзялення. Хлопцы гэта разумеюць.
Ожидается, что встречи с командиром полка Калиновского и его заместителем будут проходить в разных городах Польши, Чехии, Германии и Литвы каждый день до 1 февраля. С их расписанием можно познакомиться на сайте подразделения, а точные места проведения будут сообщены в телеграм-канале полка незадолго до их начала.
